Barokmuziek is een taal en Bach een meesterverteller. De Goldberg-variaties zijn een waar hoogtepunt van Bach’s muzikale vertelkunst van rond 1741. Het werk is een bouwwerk van dertig variaties op een prachtige, verstilde aria, een sarabande van 32 maten. Een vergelijking met de schilderkunst dringt zich op: dertig miniaturen, geschilderd over hetzelfde onderwerp, maar steeds vanuit een andere invalshoek of andere lichtinval en met steeds nieuwe accentueringen. Een prachtig verstild concert.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
JOH.SEB. BACH, GOLDBERGVARIATIES, BWV 988
HISTORIE
Barokmuziek is een taal en Bach een meesterverteller. De Goldberg-variaties zijn een waar hoogtepunt van Bach’s muzikale vertelkunst en zijn genialiteit als componist.
Rond 1741 schreef Joh. Seb. Bach een variatiewerk, dat decennia later bekend zou worden als de Goldbergvariaties. Bach zelf publiceerde het werk als ‘Clavier-Uebung’.
Het verhaal wil dat Bach dit werk schreef op uitnodiging van graaf Von Keyserlingk (de Russische gezant aan het hof van Dresden), die vanwege een ziekte leed aan slapeloze nachten en graag de tijd wilde doden met het luisteren naar fraaie muziek, die zijn geest ontspande. Zijn privé-musicus, de jeugdige klavecinist Johann Gottlieb Goldberg (1727-56), die omstreeks 1745 nog een jaar leerling van Bach is geweest, heeft het werk geheel of gedeeltelijk aldus diverse malen voor de graaf uitgevoerd en naar hem is deze variatiecyclus later vernoemd. Dat de graaf diep onder de indruk was van de kwaliteiten van Bach’s compositie, blijkt wel uit zijn beloning: Bach kreeg voor het werk een gouden bokaal, gevuld met maar liefst 100 Louis d’Or, een vorstelijk bedrag en waarschijnlijk het hoogste honorarium dat hij ooit heeft ontvangen.
Overigens wordt deze historie, in 1802 opgetekend door Bach’s eerste biograaf Johann Nikolaus Forkel en als toelichting opgenomen op de cover of in het booklet van menig LP of CD, thans slechts als gedeeltelijk betrouwbaar beschouwd.